การเผชิญหน้าวิกฤตการณ์ ตอนที่ 2
ทฤษฎีจิตสามจังหวะ
 


         การทำงานของจิตมนุษย์เป็นสิ่งมหัศจรรย์ เพราะเป็นการทำงานที่เร็วมากยิ่งกว่ารถยนต์ความเร็วสูง หรือยานพาหนะทุกชนิดในโลก แค่กระดิกจิตวินาทีเดียวก็สามารถไปดึงดวงจันทร์หรือไปไกลที่ไหนก็ได้เท่าที่จิตจะตั้งใจจะไปให้ถึง
 ความกลัวของมนุษย์เกิดขึ้นได้อย่างรวดเร็วและเพียงชั่ววินาทีเดียว ก็สามารถทำให้เกิดการตื่นตระหนกที่ถึงกับชีวิตได้ เช่น การขับรถด้วยความเร็วสูงและมีสัตว์วิ่งตัดหน้ากะทันหัน หรือรถเสียหลักเพราะถนนลื่นหรือตกหลุม
 ตรงกันข้ามกับผู้ที่ฝึกจิตมาอย่างดี เช่น นักแข่งรถระดับฟอร์มูล่าวัน ที่สามารถควบคุมรถที่เสียหลักในความเร็วระดับกว่า 200 ไมล์ต่อชั่วโมง หรือบรรดาสตั๊นแมนอาชีพท้ามฤตยู ตัวแทนพระเอกในภาพยนตร์ที่สามารถควบคุมสติไว้ได้อย่างดี สามารถขับรถข้ามสิ่งกีดขวาง ลอยข้ามรถเป็นสิบๆ คนพุ่งเข้าไปในไฟ กระโดดจากตึกนับสิบชั้นลงสู่ที่รองรับแล้วก็รอดไปได้อย่างปาฎิหาริย์ โดยไม่บาดเจ็บ ทั้งหมดนี้เกิดจากการฝึกอย่างดีเท่านั้น
         ความกลัวสุดขีดบางครั้งทำให้เกิดสิ่งมหัศจรรย์ได้ เช่นคนที่ตกใจเรื่องไฟไหม้ สามารถแบกตุ่มน้ำหรือตู้เซฟหนีไปได้ไกล แต่พอหายตกใจให้คนหลายคนยกก็ยกไม่ไหวและเจ้าตัวเองก็ทำไม่ได้อีก
 ผู้บริหารที่มีจิตใจตื่นกลัว ไม่กล้า อาจจะเป็นเพราะนิสัยที่ติดตัวมาตั้งแต่เด็ก หรืออาจจะเกิดมาในความโชคดีที่มีชีวิตไม่เคยลำบาก คาบช้อนเงินช้อนทองมา มีแต่พี่เลี้ยงคอยเอาอกเอาใจ อยากได้อะไรก็ได้ทุกชนิดในชีวิตไม่เคยต้องฝึกฝนผจญความลำบาก ผจญภัยที่เสี่ยงชีวิต เพราะอยู่ในเกราะที่ป้องกันตัวมาโดยตลอด เมื่อถึงเวลาที่ต้องตัดสินใจเองจึงเกิดความกลัวไม่แน่ใจ
 คนส่วนใหญ่อาจไม่ทราบว่าการทำงานของจิตมนุษย์ ทำงานเป็นสามจังหวะ แต่ทั้งหมดนี้เกิดขึ้นอย่างรวดเร็วมากจนนึกว่าเป็นจังหวะเดียวกัน
         ทฤษฎีนี้ให้ความคิดอะไรแก่เราบ้าง เพราะปกติคนเราจะคิดว่า ถ้าเราเห็นผู้หญิงสวย เราก็จะชอบทันที คือเราคิดว่าจิตจะข้ามจากจังหวะที่หนึ่งไปจังหวะที่สามทันที
         หาเป็นเช่นนั้นไม่ เพราะจังหวะที่สองที่มนุษย์มองข้ามไปนี้ คือต้นเหตุและสาเหตุสำคัญที่ทำให้มนุษย์แตกต่างกัน การฝึกฝนที่แตกต่างกัน ประสบการณ์ที่แตกต่างกัน ความอดทนที่แตกต่างกัน
 ในขณะที่คนเราเห็นศพที่น่ากลัว คนถูกยิงตายเลือดจนพื้น คนธรรมดาจะรู้สึกสยดสยอง ไม่กล้าดู เบือนหน้าหนี ปิดหน้าเพราะความกลัว ตรงกันข้ามนักนิติเวช นักชันสูตรพลิกศพอย่างคุณหญิงพรทิพย์ จะเข้าไปดูใกล้ๆ ดูบาดแผล ดูรอยเลือด ดูรายละเอียดทุกอณูด้วยความสนใจอย่างยิ่ง ไม่มีความกลัวแม้แต่น้อย เพราะผ่านการฝึกฝนมาอย่างดียิ่งและมีประสบการณ์ได้เห็นมาแล้วเป็นพันๆ หมื่นๆ ศพ เช่นเดียวกับคุณหมดที่ผ่าตัดมนุษย์ทุกวัน เฉือนเนื้อมนุษย์ทุกวันเพื่อรักษาชีวิตมนุษย์
         ตรงนี้เองที่ทำให้ผู้บริหารที่เผชิญวิกฤตการณ์มีปฏิกิริยาที่แตกต่างกันอย่างสิ้นเชิง เพราะบางคนจะเกิดความตื่นตระหนก ความตกใจ ความหวั่นกลัว ความหวาดวิตก ปฏิกิริยาตอบสนองเป็นไปในทางลบ เช่น โกรธ โวยวาย หรือเศร้าหมอง วิตกจริต นอนไม่หลับ หลบหน้า หลีกหนีปัญหา ไม่กล้าเผชิญปัญหา ไม่อยากฟัง ไม่ยอมฟัง แต่บางคนจะเต็มไปด้วยความเยือกเย็น สุขุม ไม่ประหวั่นพรั่นพรึง นั่งวิเคราะห์ชันสูตรปัญหาด้วยความละเอียด พินิจพิเคราะห์ ค่อยๆแยกแยะ ค่อยๆสืบหาสาเหตุ ต้นเหตุ ฟังข้อมูลทุกข้อมูล ไตร่ตรอง ปรึกษา ระดมสมอง แล้วก็ตัดสินใจทำในสิ่งที่รีบด่วนตามลำดับ
         จิตจังหวะที่สองนี้เอง คือสิ่งที่ผู้บริหารจะต้องฝึกฝน เรียนรู้ สั่งสมประสบการณ์ ฝึกซ้อม ทำให้เกิดความชำนาญ ทำให้เกิดความกล้าแข็ง อดทน อดกลั้น มีความหนักแน่นเหมือนแผ่นดิน ที่ไม่สะดุ้งสะเทือน ไม่หวั่นไหว เผชิญวิกฤตการณ์ด้วยความเยือกเย็น ตาไม่กะพริบ เหลือบตาดูความเคลื่อนไหวของอันตรายตรงหน้า เช่นเดียวกับจอมยุทธไร้เทียมทานในภาพยนตร์จีน ที่กุมดาบไว้ยังไม่ชักออกจากฝักทั้งที่ศัตรูถือดาบรายล้อม สายตาที่สอดส่ายไม่กะพริบ ไม่มีความหวั่นกลัว และแม้คู่ต่อสู้จะโผมาฟันจากด้านหลังที่มองไม่เห็น แต่อาศัยหูที่ฝึกจนชำนาญก็สามารถพลิกดาบแทงทะลุหลังก่อนที่คู่ปรปักษ์จะโผมาถึงตัวโดยไม่ต้องหันไปมอง
ความเป็นเลิศเกิดจากการฝึกฝนเท่านั้น

         ดังที่ได้กล่าวมาแล้วในทางทฤษฎีสังคมวิทยาของตำราตะวันตก ความกล้าหรือความกลัวมิใช่สัญชาตญาณที่ติดตัวมนุษย์มาตั้งแต่เกิด แต่เป็นสิ่งที่มนุษย์มาฝึกฝนและเรียนรู้ตั้งแต่อยู่ในท้องแม่ก่อนที่จะมาเกิด เป็นสิ่งที่แม่ฝึกลูกถ่ายทอดวิทยายุทธ์ให้โดยไม่รู้ตัว
 แม่ที่ติดบุหรี่สามารถทำร้ายลูกในท้องและสามารถเพาะนิสัยให้ลูกได้โดยไม่รู้ตัว และทันทีที่เด็กลืมตาดูโลก สัมผัสแรกของมนุษย์คือความรู้สึกต่างๆ ความหิว ความเจ็บ ความกล้า สิ่งแวดล้อมของมนุษย์นี่แหละคือตัวหล่อหลอมสันดานมนุษย์ วิธีคิด วิธีเผชิญปัญหา วิธีแก้ไข โดยเฉพาะอย่างยิ่งในวัยเด็กระหว่าง 1 ถึง 3 ขวบที่จะซึมซับทุกอย่างไว้โดยไม่โต้แย้ง เพราะยังขาดฐานข้อมูลที่จะวิเคราะห์ได้แต่ซึมซับอย่างเดียว
         ไม่น่าเชื่อที่นิสัยบางอย่างติดตัวมาจนกระทั่งเป็นผู้ใหญ่  ก็เกิดจากสิ่งที่ซึมซับไว้ตั้งแต่วัยเด็กและซ่อนลึกอยู่ในตัวมนุษย์นั้น กลายเป็นจุดสะเทือนใจ จุดตัดสินใจ จุดปฏิกิริยาสนองตอบ หลายคนมีความหลังฝังใจเงียบๆ ในคราบของผู้ดี ความเป็นอยู่ดี ร่ำรวย
 ตรงกันข้ามผู้นำที่ยิ่งใหญ่ของโลก จะมีความสามารถพิเศษ มีการตัดสินใจ มีวิถีคิด วิธีการที่เฉียบขาด ไม่มีใครเหมือน เพราะถูกหล่อหลอมมาในสิ่งแวดล้อมที่เหมาะสมเป็นใจ ในทันทีที่มีโอกาสให้แสดงฝีมือ ก็จะแสดงความเฉียบคม ที่ทำให้ทุคนตะลึงงันและกลายเป็นยกย่องสูงสุด
 ใช่แล้ว ความเป็นเลิศเกิดจากการฝึกฝนเท่านั้น การสั่งสมข้อมูลให้มากที่สุด ประสบการณ์ที่มีมากกว่า
 
การนั่งสมาธิ หนึ่งในวิธีฝึกจิตให้เกิดสติ
 
         นิตยสาร “ไทม์” ที่มีชื่อเสียงของโลก ฉบับ วันที่ 4 สิงหาคม 2003 หน้าปกเป็นรูปดาราภาพยนตร์สาวสวยกำลังนั่งสมาธิ และปกพาดหัว “วิทยาศาสตร์แห่งการนั่งสมาธิ” (The Science of Meditation)
 เรื่องราวในฉบับเป็นฉบับพิเศษที่รายงานพิเศษเกี่ยวกับกระแสคลื่นใหม่ของโลก ที่ชาวตะวันตกได้หันมาให้ความสนใจในการนั่งสมาธิว่าเป็นวิทยาศาสตร์สมัยใหม่ที่เชื่อกันว่าสามารถรักษาโรคได้อย่างมหัศจรรย์ แต่ที่สำคัญเป็นวิธีการที่ฝึกจิตให้มีสติสัมปชัญญะ ให้มีความรู้ตัวตลอดเวลา ทำให้จิตใจเข้มแข็ง แจ่มใส สามารถเผชิญปัญหาได้อย่างเฉียบขาด
 ตามรายงานข่าวได้กล่าวถึงบุคคลผู้มีชื่อเสียงของโลกที่นิยมฝึกสมาธิเป็นปกติวิสัย นับตั้งแต่รองประธานาธิบดีของสหรัฐ คือ อัล กอร์ และสตรีหมายเลยหนึ่งของโลกขณะนั้นคือ ฮิลลารี คลินตัน ดาราภาพยนตร์คนดังอย่าง ริชาร์ด เกียร์ พระเอกหนังดังเรื่องชิคาโก รวมถึงรายชื่อผู้นำองค์กรธุรกิจขนาดใหญ่ของอเมริกา
        ในรายงานดังกล่าวยังมีภาพของบรรดานักกฎหมายชั้นนำของสหรัฐ โดยเฉพาะกลุ่มอัยการ หรือ District Attorney  ที่มีอำนาจสูงกำลังนั่งสมาธิที่วอชิงตัน


         ในประเทศไทย ปัจจุบันการนั่งสมาธิกลายเป็นเรื่องทันสมัย ที่ผู้บริหารระดับสูงของเมืองไทยนิยมปฏิบัติจนเป็นเรื่องปกติประจำวัน ไม่ว่าจะเป็นระดับอาวุโสอย่างคุณอมเรศ ศิลาอ่อน นักบริหารจากค่ายเครือซิเมนต์ไทย อดีตรัฐมนตรีว่าการกระทรวงพาณิชย์ ซึ่งปฏิบัติเป็นกิจวัตร หรือนักการธนาคารรุ่นใหม่ อย่างคุณบัณฑูร ล่ำซำ ประธานธนาคารกสิกรไทย ซึ่งเป็นที่รู้กันว่านิยมการนั่งสมาธิจนมีบ้านปฎิบัติธรรมสีขาวใกล้กับวัดยาณสังวร สำหรับเป็นที่พักปฎิบัติธรรม คุณหมออุดมศิลป์ ศรีแสงงาม อดีตรัฐมนตรีช่วยสาธารณสุข ผู้นำกลุ่มยุวพุทธและกลุ่มปฏิบัติธรรมสายคุณแม่สิริ และผู้บริหารกลุ่มว่องวานิช ก็เป็นอีกสายหนึ่ง
 ที่กล่าวมานี้ยังไม่รวมถึงผู้นำระดับสูงระดับชาติ เช่น อาจารย์สัญญา ธรรมศักดิ์ อดีตนายกรัฐมนตรี และคนดังในประเทศไทยอีกมากที่ค้นพบว่าการนั่งสมาธิปฏิบัติธรรม คือการฝึกจิตและควบคุมสติให้เยือกเย็น แจ่มใส ทำให้จิตใจมีสุขภาพดี สามารถเผชิญวิกฤตการณ์ได้ด้วยความมั่นคง หนักแน่น ไม่หวั่นไหว
         การควบคุมจิตใจ ควบคุมสติ ด้วยวิธีการนั่งสมาธิ เป็นหนึ่งในวิธีฝึกจิตที่ได้ผลที่สุดและเห็นผลเร็ว และเมื่อทำเป็นประจำถาวรก็สามารถจะลดทิฐิมานะ ความใจร้อน ความโมโหฉุนเฉียว ความรู้สึกเห็นแก่ตัวเห็นแก่ได้ สามารถควบคุมอารมณ์ได้อย่างถาวร กลายเป็นนิสัยใหม่ กลายเป็นบุคคลใหม่ที่สร้างความแปลกใจให้กับบุคคลรอบข้างได้ที่เห็นเจ้านายเปลี่ยนไปแบบพลิกฝ่ามือ
 สิ่งที่น่าเสียดายคือ คนไทยเป็นผู้ที่โชคดี ได้อยู่ในแผ่นดินประเภทที่มีความเจริญก้าวหน้าสูงสุด ด้านการปฏิบัติสมาธิ มีพระอาจารย์มากที่สุด มีวิธีการนั่งสมาธิให้เลือกถึง 42 วิธี แต่คนไทยส่วนใหญ่ก็ยังไม่ได้ทดลองปฏิบัติ เพราะไปคิดว่าวิชาสมาธิ คือการปฏิบัติกรรมฐานวิปัสสนา ฟังดูแล้วน่ากลัว เหมือนคนหนีโลกละทิ้งสมบัติแล้ว อันที่จริง คือวิธีการฝึกจิตควบคุมจิต เป็นวิชาสมัยใหม่ที่กำลังนิยมทั่วโลก และสามารถทำได้ง่ายๆ วันละไม่กี่นาทีก็ได้ ทำได้บ่อยๆ ในที่ทำงาน ในรถ เป็นการพักผ่อนจิตใจไปในตัว และไม่น่าเชื่อที่บางคนไม่เคยทำเลย แต่พอได้ทำเพียง 5 นาที ก็สามารถไปได้ไกลมากกว่าบางคนที่พยายามทำมานานเป็นสิบปี
         ผลดีของการปฎิบัติสมาธิ ไม่เพียงแต่จะทำให้มีจิตเข้มแข็ง สามารถเผชิญวิกฤตการณ์ด้วยความสุขุมรอบคอบเยือกเย็น แต่ยังทำให้จิตใจแจ่มใสมีสติ สามารถวิเคราะห์ปัญหาด้วยความละเอียดพินิจพิเคราะห์ และในที่สุดก็จะเกิดปัญญา เห็นทางออก มองเห็นลู่ทางที่จะพิชิตวิกฤตการณ์ได้อย่างไม่น่าเชื่อ
รับสมัครงานด่วนหลายตำแหน่ง more...
 
26 ก.พ.-1 มี.ค. 52 พบกับงานซื้อ-ขายธุรกิจครั้งยิ่งใหญ่ที่สุดแห่งปี 52 งานโอกาสธุรกิจ&แฟรนไชส์ ครั้งที่ 13....
 
แบบสอบถามแฟรนไชส์ซี่ (รับสิทธิ์สมัครสมาชิกนิตยสารฯ ฟรี!! 1 ปี)
ถ้าไม่สามารถอ่านเอกสารได้
ดาวน์โหลดโปรแกรมที่นี่....
            
 
 
 

บริการงานเว็บไซค์

 

 
 
- ditto world
- music palace
- pompadour
- blink
- สังขยา กาแฟ
- big move
- โจเอลลี่ โมอีส
- จันทร์สว่าง